A Pearl Glossary Derived from MED Entries: Page 13

Page links: 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 | 11 | 12 | 13 | 14 | 15 | 16 | 17 | 18 | 19 | 20 | 21

IDTEXTLINEMED ENTRYQUOTATION
1201c1400 (?c1380) Pearl (Nero A.10)672innocent (n.) Also inocent, jnnocent, innos(s)ent, inoscent. Pl. innocentes & innocens, innocentz.Bot he to gyle þat neuer glente, At inoscente is saf & ry3te.
1202c1400 (?c1380) Pearl (Nero A.10)672right (adj.) Also right3, rihcte, rihst, rig(h, rih, ride, re3t(e, rehte, rethe & (early) rist, (early infl.) rihtan, rihtne, rihtes, riht(e)re & (in place name) rhitte & (errors) ri3ty, r3t, wright, zi3t; comp. righter, rihtre, rithter; sup. rightest, ri3htest, righest; pl. rihtes & (error) rothes.Bot he to gyle þat neuer glente At [read: as] inoscente is saf and ry3te.
1203c1400 (?c1380) Pearl (Nero A.10)676harmlēs (adj.) Also harme-, harmi-.Þe harmlez haþel schal com hym tylle.
1204c1400 (?c1380) Pearl (Nero A.10)676hāthel (n.) Also hathelle, athel.Þe harmlez haþel schal com hym tylle.
1205c1400 (?c1380) Pearl (Nero A.10)677pās(e (n.(1)) Also pace, passe, pais(e, paisse, & (in place name) pes; pl. pases, etc. & pas(e, pace, passe, pais(e & (errors) pascez, pocys.Þe Sauter hyt satz þus in a pace: `Lorde, quo schal klymbe þy hy3 hylle, Oþer rest wythinne þy holy place?'
1206c1400 (?c1380) Pearl (Nero A.10)677seien (v.(1)) Also sei(e, sein(e, sei3(e(n, sei3n, seigh, (SEM) seigen, (WM) seih & seg(e(n, se3e, se, si(en, sai(e(n, sain(e, (N) sā(n, (early) se33(e(n, (early SEM) sæin & seǧǧe(n, sigge(n, sig(e(n, (K) zigge(ne, (chiefly WM) sugge(n & (early) seggane, seggon, segcean, secge(n(e, secgan, secgæn, secgon, sæggen(e, sæggæn, sæcge(n(e, sæcgan, sæcgæn, sægen, (early SWM) seuggen, sucge(n, suge(n, (early infl.) secgenne, sec3ende, sæcgenne & (?error) sei3c, (errors) seynt, fery, seme. Forms: sg.1 seie, etc. & seih, (early SEM) sai3e, (early SWM) seuge & (error) saine; sg.2 seiest, seist(e, seies, saiste, sais(se, (NWM) saitz, (K) zaist & (early) seis, sæ3(e)st, (Orm.) se3st, seǧǧesst; sg.3 seieth(e, etc. & seit, seight, sei3t, sēth(e, sait, sāthe, (K) zaith, zait, (chiefly NWM) sātz, saitz & (early) seiet, seǧǧað, seh3, sa3ð, sæ3(e)ð, sæigð, sǣð, (Orm.) se3(3)th & (errors) seye, say, sed; impv. sei, sai, etc. & (chiefly N & NWM) sais(e, saies, (K) zai & (early SWM) seien, sæi(e, sæi3e; pl. seien, etc. & sain(e, sāne, (chiefly N & NEM) sais(e & (early) seit, seǧǧet, secgæð, sæǧǧæð, sæcgæð & (error) singgen; impv. seith, etc. & sei3t, siǧǧez, (early) seǧǧet, seǧǧed; p.sg.1 & 3 seid(e, etc. & seidh, seit, sēde, sāde, side, (K) zēde, zaide, zeaide, & (early) sǣde, sæide(n, sægde, sæ3de, (early SWM) seaide, (Orm.) se33de & (errors) sey, say(e, sadin, saydy; sg.2 seidest, etc. & seides, sēdes, said(e; pl. seid(e(n, etc. & saidon, (early) seidon, sæidon, sægdon, sǣdan, sǣdon; ppl. seid(e, etc. & seit, sēd, sead, (K) zaide, (early) sǣd, (Orm.) se33d & seien, sein, sēn, sain(e, sēden, saiden, sādin & (errors) sai, seedy & pl. seides, saides, saiden. Contractions: sait, suget (ich seie hit); seistou(e, seisthou, saistoue, (early) seistu (seiest thou); seit (sei hit); sawe (seien we); seidestou, saidestou (seidest thou). Cp. iseien v.Þe Sauter hyt satz þus in a pace: 'Lorde, quo schal klymbe þy hy3 hyllez?'
1207c1400 (?c1380) Pearl (Nero A.10)678clīmben (v.) Also clemme, clim(me, klimbe, glimbe, ?clomme. Forms (unless vowel quantity is marked, assume that the root vowel could be long or short): inf. climben, clemben, climen, clemen; p. clamb, clomb, clemb, clam, climbed, climed, clĕmde; pl. clǒumben, clubrevemben, clamben, clomben, climbe, clame, clomen, clim, climbit, clĕmde(n; ppl. clǒumbe(n, i)clubrevemben, i)clombe(n, climben, clome, icleĕmde.Lorde, quo schal klymbe þy hy3 hyllez?
1208c1400 (?c1380) Pearl (Nero A.10)679rēsten (v.(1)) Also rest(e, raste(n, (K) resti, (chiefly N) rist(e(n, (N) reist, ruste & (errors) retten, rifte, rosten & (early) reaste, ræsten, (early infl. inf.) ræstene; sg.3 resteth, etc. & (early) reston, restæð; p. rested(e, etc. & rest(e, rist(e, (early) ræste(n & (errors) resteth, resteð; ppl. rested(e, rest, riste.Lorde, quo schal klymbe þy hy3 hyllez Oþer rest wythinne þy holy place?
1209c1400 (?c1380) Pearl (Nero A.10)680dil (adj.) Also dille deille.Hymself to onsware he is not dylle.
1210c1400 (?c1380) Pearl (Nero A.10)681hōndlinges (adv.)Hondelyngez harme þat dyt not ille.
1211c1400 (?c1380) Pearl (Nero A.10)682light (adj.(1))Hondelyngez harme þat dyt not ille, Þat is of hert boþe clene and ly3t.
1212c1400 (?c1380) Pearl (Nero A.10)683stāblen (v.(1)) Also stable, stabli, stabelen, stabile(n, stabil(le, stabul(le & (error) sabelyn; p. stabled(e, etc. & stablit, stabeld(e, stabulde, stabullet & (error) stable; ppl. stabled, etc. & istabled(e, istablet, istabeled, stabuld, stabult & (errors) stableld, stablend.Quo schal klymbe þy hy3 hyllez..Þat is of hert boþe clene and ly3t, Þer schal hys step stable stylle.
1213c1400 (?c1380) Pearl (Nero A.10)683step (n.) Also step(p)e, stap(e, stappe, (early) stæpe, steape & (?error) steph; pl. step(e)s, etc. & steppus, steippes & (early) stepen, stapen, (SW) steopes.Þat is of hert boþe clene and ly3t, Þer schal hys step stable stylle.
1214c1400 (?c1380) Pearl (Nero A.10)684sauf (adj.) Also sauf(f)e, sāf(e, saffe, saif(e, sauve, sāve, sawe, soufe & saulf, salf(e, salve & (?errors) sane, self, (error) saak; comp. saver.Þe innosent is ay saf by ry3t.
1215c1400 (?c1380) Pearl (Nero A.10)686pīl(e (n.(4))`Lorde, quo schal..rest wythinne þy holy place?'..`The ry3twys man also sertayn, Aproche he schal þat proper pyle.'
1216c1400 (?c1380) Pearl (Nero A.10)686prōpre (adj.) Also proper(e, propir(e, propour, propur(e & (?error) popir (errors) þroper, prople.The ry3twys man also sertayn, Aproche he schal þat proper pyle.
1217c1400 (?c1380) Pearl (Nero A.10)687tāken (v.) Also tak(e, takon, takke, tac, tacke, thake, (early) tacen, tæcen & , (chiefly N) , tān(e & (?error) toke, (error) tate. Forms: sg.3 tāketh, etc. & tāket, tākit, tāki3t, tākitz, tākth, tāth, tākus, tāce, (chiefly N) tās(e, (NWM) tōtz; pl. tāken, etc. & tākene, tākun, tākuth, (chiefly N) tās(e, (NWM) tā(n & teken & (error) tatel; impv. tāk(e, etc. & tākight, (NWM) tātz; pl. tāketh, etc. & (?error) tokeþe; ppl. tāking(e, etc. & tākingge; p.sg.1 or 3 tōke, tōk, toek, tōc, tock, toch, tog, touk, (chiefly N)tūk(e, (early SWM) tohc & & tākid, tōkede & (?error) tek; pl. tōke(n, tōk, etc. & tōkon, (early) tōcan, (early SWM) tocken & teken & tākede & (error) stok; ppl. tāke(n, tāk, tāken(n)e, tākine, tākein, tākon, tākun, thāken, tōke(n, tōk & tāne, tān, (chiefly N & NEM) tain(e, (chiefly N) tōne, tōn, (N) toine, tene & tāked & (error) takykyne. Contractions: takestou (takest you), taket (take hit).The ry3twys man..Aproche he schal þat proper pyle, Þat takez not her lyf in vayne Ne glauerez her nie3bor wyth no gyle.
1218c1400 (?c1380) Pearl (Nero A.10)687vein (n.) Also weine, (N) wan(e, (SW) feinne & (?error) vyyn.The ry3twys man ... Aproche he schal þat ... pyle Þat takez not her lyf in vayne.
1219c1400 (?c1380) Pearl (Nero A.10)688glāveren (v.)The ry3twys man..Ne glauerez her nie3bor wyth no gyle.
1220c1400 (?c1380) Pearl (Nero A.10)689plain(e (adv.) Also plein(e, plane & (error) plyne.Of þys ry3twys sa3 Salamon playn How kyntly oure [?read: Koyntise onoure] con aquyle.
1221c1400 (?c1380) Pearl (Nero A.10)689right-wīs(e (adj.) Also rightwisse, -ewise, -wish, -wes(se, rigthwis(e, rigt-, righwis, ri3twis(e, riht-, rihtuis, rithwis, rit(e)-, reght- & (chiefly late) rightwos(se, -wous, -wus, -(e)uous, ri3twus, rihtwos & (N and early) richtwise & (early) richwis, rihwise, ri3th-, ris(te)-, riþt-, (early infl.) rihtwisan, -wisen, -wisæ, richtwisen & (errors) ryghtyswis, ry3tywys, rirthwise.Of þys ry3twys saz Salamon playn How kyntly our [?read: Koyntis onoure] con aquyle.
1222c1400 (?c1380) Pearl (Nero A.10)690aquīlen (v.) Ppl. (from OF) aquīlē.The ry3twys man also sertayn Aproche he schal þat proper pyle..Of þys ry3twys sa3 Salamon playn How kyntly oure [read: How koyntise onour] con aquyle [rime: gyle].
1223c1400 (?c1380) Pearl (Nero A.10)691streinen (v.(1)) Also strein(e, streignen, strain(e, straini, stren(e, streni, stranen, strinen & (errors) streymyn, steryne; ppl. streining(e, etc. & (error) strayng; p.ppl. streined(e, etc. & istreined, istreinet, isstreinned, istreind, istreignede, streingned, istrained, strenned & (error) streyneth.By wayez ful stre3t he con hym strayn, And scheued hym þe rengne of God.
1224c1400 (?c1380) Pearl (Nero A.10)692regne (n.(1)) Also regn, rengne, rene, reigne, reingne, rein(e, raingne, raine, renke, rigne, ringne & (error) regme.He..scheued hym þe rengne of God awhyle, As quo says: 'Lo 3on louely yle! Þou may hit wynne if þou be wy3te.'
1225c1400 (?c1380) Pearl (Nero A.10)692sheuen (v.(1)) Also sheu(e, sheuin(e, sheu3(e, sheuh, sheuwe, shieuen, sheui, sewen, siwi, cheu(e, (SW & K) sseue(n, sseui, (K) sseaui, seaui, (N) sceu, (N & early) scau(e, (chiefly N, NM, & early) shau(e(n & shauwie, shoune, shou(e(n, ssou(e, shō, shu(e(n, suen & (early) sceawe(n, -an, , -in, -ien, -ian, -iæn, -i3e, -igen, sheawe(n, (Orm.) shæwenn, (SWM) shawi(n, sewi, (SW) showi, sheauwe & (errors) sche, schwau, scepie, swewe, (quot.: c1475 in sense 9.(b)) sew; sg.3 sheueth, etc. & sheueiþ, sheuth, sheuet, sheuight, ssewet, sewet, shouies, (K) sseaweþ & (early) scewet, scewed & (errors) shewe it, scewiþ; pl. sheue(n, etc. & sheui3t; impv. sheueth, etc. & sheuiaþ; ppl. sheuing(e, etc. & (error) scwende; p.sg.1 & 3 sheued(e, etc. & sheueed, sheueid, sheuet, sheut, sheud(e, (K) sseawede, (N) sceud, (N & early) shaud(e & (early) sceawode, sceawde, (SWM) sceoweden, seowede, sewede, scawede, (SW, SWM) scewed(e, (SW) shewude, sheauwede & (error) sæwæde; sg.2 sheuedist, etc. & (SW) ssowedest, (?error) shewethst; pl. sheuden, etc. & seude, shouueden, (early K) seawede & (error) sawedon; ppl. sheued(e, etc. & sheud(e, sheuet, seude, shouuet, (N) sceud, shaud, sheu, shaun, scaun, (NWM) shauen & (early) sewid, (Orm.) shæwedd, shawenn & (error) scehwed. Contractions: sheuwestou (sheuwest thou), sheuedestou (sheuedest thou).He..scheued hym þe rengne of God.
1226c1400 (?c1380) Pearl (Nero A.10)693īle (n.(1)) Also il, jle, yel, hile, īlle, hille, idle, ild(e, isle, nille.Lo, 3on louely yle! Þou may hit wynne if þou be wy3te.
1227c1400 (?c1380) Pearl (Nero A.10)693seien (v.(1)) Also sei(e, sein(e, sei3(e(n, sei3n, seigh, (SEM) seigen, (WM) seih & seg(e(n, se3e, se, si(en, sai(e(n, sain(e, (N) sā(n, (early) se33(e(n, (early SEM) sæin & seǧǧe(n, sigge(n, sig(e(n, (K) zigge(ne, (chiefly WM) sugge(n & (early) seggane, seggon, segcean, secge(n(e, secgan, secgæn, secgon, sæggen(e, sæggæn, sæcge(n(e, sæcgan, sæcgæn, sægen, (early SWM) seuggen, sucge(n, suge(n, (early infl.) secgenne, sec3ende, sæcgenne & (?error) sei3c, (errors) seynt, fery, seme. Forms: sg.1 seie, etc. & seih, (early SEM) sai3e, (early SWM) seuge & (error) saine; sg.2 seiest, seist(e, seies, saiste, sais(se, (NWM) saitz, (K) zaist & (early) seis, sæ3(e)st, (Orm.) se3st, seǧǧesst; sg.3 seieth(e, etc. & seit, seight, sei3t, sēth(e, sait, sāthe, (K) zaith, zait, (chiefly NWM) sātz, saitz & (early) seiet, seǧǧað, seh3, sa3ð, sæ3(e)ð, sæigð, sǣð, (Orm.) se3(3)th & (errors) seye, say, sed; impv. sei, sai, etc. & (chiefly N & NWM) sais(e, saies, (K) zai & (early SWM) seien, sæi(e, sæi3e; pl. seien, etc. & sain(e, sāne, (chiefly N & NEM) sais(e & (early) seit, seǧǧet, secgæð, sæǧǧæð, sæcgæð & (error) singgen; impv. seith, etc. & sei3t, siǧǧez, (early) seǧǧet, seǧǧed; p.sg.1 & 3 seid(e, etc. & seidh, seit, sēde, sāde, side, (K) zēde, zaide, zeaide, & (early) sǣde, sæide(n, sægde, sæ3de, (early SWM) seaide, (Orm.) se33de & (errors) sey, say(e, sadin, saydy; sg.2 seidest, etc. & seides, sēdes, said(e; pl. seid(e(n, etc. & saidon, (early) seidon, sæidon, sægdon, sǣdan, sǣdon; ppl. seid(e, etc. & seit, sēd, sead, (K) zaide, (early) sǣd, (Orm.) se33d & seien, sein, sēn, sain(e, sēden, saiden, sādin & (errors) sai, seedy & pl. seides, saides, saiden. Contractions: sait, suget (ich seie hit); seistou(e, seisthou, saistoue, (early) seistu (seiest thou); seit (sei hit); sawe (seien we); seidestou, saidestou (seidest thou). Cp. iseien v.He [read: ho]..scheued hym þe rengne of God awhyle, As quo says, 'Lo, 3on louely yle!'
1228c1400 (?c1380) Pearl (Nero A.10)693yon (adj.) Also yone, 3on(e, 3onne, 3eon, 3en(e, 3in, (N) yhon(e, 3hone & (error) 3eue.Lo, 3on louely yle, Þou may hit wynne.
1229c1400 (?c1380) Pearl (Nero A.10)694wight (adj.) Also wighte, wi3ht(e, wi3t(e, wi3th, wiht(e, with(t3, wit(e, weight, whi3t, white, (N) vight, (early) wicth, wiþte & (in surnames) wigh-, wicht, wict-, whight; comp. wighter, wighttere, wi3t(t)ere; sup. wightest(e, etc. & wightes, witthest, (early) wicteste; pl. (early gen.) wihtere.Lo 3on louely yle! Þou may hit wynne if þou be wy3te.
1230c1400 (?c1380) Pearl (Nero A.10)694winnen (v.) Also win(ne, wine, when, (SW) winnie, (chiefly N) wen(e, (N) whin & (early) win(n)an, winnon, (SW or SWM) winnien, wunnen & (?error) wynneyn, (errors) wynnne, wynte, pinende; sg.2 winnes(t, (K) winst; sg.3 winneth, etc. & winnetz, winnit, winth, wint, (early) vinð & (error) wynees; pl. winnen, etc. & (NWM) winnun & (early) winnað, (sbj.) winnon & (error) wymmen; p.sg. wan(ne, wane, won(ne, whan, vanne, (N) wun & (error) wenne; pl. wonne(n, wonen, wan(ne, wane, whonne, whan(ne, (early) wunnen; ppl. won(ne(n, wone(n, wun(ne(n, wune, vonne, (N or NWM) won(n)un, (N) woun, vonen, vun & wonned & (error) wommen.Lo, 3on louely yle! Þou may hit wynne if þou be wy3te.
1231c1400 (?c1380) Pearl (Nero A.10)695hardīlī (adv.) Also hardilie, -lich(e, -lik(e, -leche, ardiliche, herdili. Comp. hardiloker, -laker.Bot, hardyly, wythoute peryle, Þe innosent is ay saue by ry3te.
1232c1400 (?c1380) Pearl (Nero A.10)697anent(es (prep.) Also onefent, (early) onevent; anempt(es, anem(p)st; onent(es, onence, onon(t, anundes; anen, anend(es, anintice, anens(t, anence; enent(es, enens; inent(es, inence.Anende ry3twys men..saytz..Dauid in Sauter [etc.].
1233c1400 (?c1380) Pearl (Nero A.10)698sēn (v.(1)) Also sēen, se, sse, sei(e, sein, sēin, sei3en, sē3e, sai(e & , sie(n, sīe(n, sīhe, (K) & (chiefly early and W) seo(n, son, so(e, suen & (infl.) zienne, (early) seonne, siene, sēnde & (error) seme. Forms: sg.1 , sēn, scē, seis, sēghe, seo, ; sg.2 sēs(t, etc. & , sēxt, sixt, sikst, (early) sicst, sixst, sichst & sie, seo, suxst, suxt, sucst; impv. , sēn, sēs, seo, seh, seith; sg.3 sēth, etc. & sēuth, (early) sihð, sicð, sikþ, si3kz & sēt, sēsse, cēs, sē3t, siht, si3th, zi3t, zi3th, zikth, sucth, suchth, suk, (early) suþ; pl. sēn(e, sēth(e, etc. & , sīhe, seo, seowe & (?errors) zye3, soe3; impv. sēth, etc. & sēit; p.sg.1 or 3 se3(e, ze3e, se3he, se3gh, segh(e, segh3, sech, (early) seh(e, seh3 & sei3(e, sei3h, seigh(e, seih(e, seich & sai3, saih(e, saiw, saic, (early) sai3h & sī3(e, sīgh(e, sīh(e & sa3(e, sagh(e, sagh3e, sag, sach, sach3, (early) sah, sæ3e, sæh, seah & sau3(e, saugh(e, sauh(e, saugwe, sauwh, sauwe, sau(e, sāwe & sō3, sough, sou, sōwe, sugh & , sei(e, sai(e, , sīe, sue & sei3th, seith, sīth & sēght, seight, saght, saught, sagt, sōght & (?errors) sedd, seyde, (error) sen; sg.2 sē3e, sēghe, sēh(e & sei3(e, seih & sī3(e, sīgh & sagh & sau3, saugh, sauh(e, sāwe & sōgh, sōge, sōwe, soie & , sei(e, sai, sie & sēst, sei3est, seist, saiest, sī3est, sau3(e)st, sāwest & (?error) sein; pl. sē3(e(n, zē3en, sēghe(n, sēn(e, sewe(n, (early) sēgen, sēhe(n, sēh3e(n & sei3(e(n, seigh, seih, seien, sein(e, saien, sain & sī3(e(n, sīgh(e(n, sī3h, sīhe(n, sīen & sa3(e, sagh(e, (early) sæ3he(n, sæ3e, sægon, seagon & sau3(en, saugh, sauh, sau(e, scau, sawe(n, (early) sāwon & so3e, sōgen, sou, sōwe(n & seon & , sei(e, sai(e, , sie, seo, & (?error) sight; ppl. sēn(e, sein(e, seien, sei3en(e, cēne, (early) se3hen, sehen(e, sehne, segon, sægon & sain(e, sīne, sonne, sōgen, sōwen & sēnene & , sei(e, sei3e, sai(e, sīe, sau, sawe & (?errors) seuene, swane, sayde, (error) sent; comp. (early) sēnre, sēnure. Contractions: sestou(e, seistou, sextou, sixtou, suxtou (sest thou); sehte (error for sehste, = sest thou). Cp. isen v.(1).3et saytz a gome, Dauid in Sauter, if euer 3e se3 hit, 'Lorde, þy seruaunt dra3 neuer to dome.'
1234c1400 (?c1380) Pearl (Nero A.10)699dōm (n.) Also doim, dum.Lord, þy seruaunt dra3 neuer to dome, For non lyuyande to þe is justyfyet.
1235c1400 (?c1380) Pearl (Nero A.10)699drauen (v.) Also drau(e, dragen, dragh(e(n, dra3e(n, dra3hen, drahe(n, (?sg. sbj.) drach & drau3en, drauhen & dreihen, drai(en, dreaien, dreien & drou, drogi. Forms: sg. 3 drau(e)th, drau(e)s, drageth, draghes, dra3(e)th, dra3es, dra3heth, dra3t, drah(e)th & drau3th, drauhth & dreieth, drait; p. drou(e, drō, drōch, drōg(e, drōgh(e, drō3(e, drō3he, drōh(e & drough(e, drou3(e, drou3h, drouh(e & drū(e, drūg, drūgh(e, drw(e & dreu(e & drōght, drou3t; pl. drouen, drōgen, drōghen, drō3en, drō3hen, drōhen & droughen & drūen, drūwen & dreuen, drē3e & drawede; ppl. drau(e(n, draun(e, dragen, draghen, dra3en, dra3hen & drauhen & drain(e & drouen & idraue(n, idra3e(n, idrahe(n, idrou, edraue & draued.Lorde, þy seruaunt dra3 neuer to dome, [F]or non lyuyande to þe is justyfyet.
1236c1400 (?c1380) Pearl (Nero A.10)699servaunt (n.) Also servaunte, -vant(e, -va(u)nd(e, -wa(u)nt, -uuaunte, -wand, -faunt, -vaun, -vent, -vont, -vond(e, -viant, -vient, cervaunt(e, siervaunt, sirvant, -vand, sarva(u)nt, -vand & (errors) sarua3t, serunt; pl. serva(u)ntes, etc. & servantezs, -vandtzes, -vandzes, -vandezs, -vaunce, -vans, -vons.Lorde, þy seruaunt dra3 neuer to dome.
1237c1400 (?c1380) Pearl (Nero A.10)700justifīen (v.) Also justefien; p.ppl. i)justified.Lorde..non lyuyande to þe is justyfyet.
1238c1400 (?c1380) Pearl (Nero A.10)700living(e (ppl. adj.) Also liviing, lifing, liffing(e, libbing(e, leving(e, (errors) leuyg, luyunge & livend(e, livand(e, livinde, livonde, liwand, lifende, lifand(e, liffand(e, liffaunde, lifinde, liviand(e, libbende, lib(b)inde, levende, levand(e, lewand, leffand & (early, chiefly S & SW) liviende, liviinde, livi3ende, livihinde, lifiende, lifiendæ, luviende, leviende, (early infl.) liviendes, livi3endes, lifi3enden, lifi3endan, lifiendum.Sor [read: For] non lyuyande to þe is justyfyet.
1239c1400 (?c1380) Pearl (Nero A.10)700nōn (pron.) Also none, (N) nain, (early & N) nan(e, (early) noan & (infl.) nones, nenne, nonen, (early infl.) nanne, nænne, nanan & (?error) noen.Lorde, þy seruaunt dra3 neuer to dome, For non lyuyande to þe is justyfyet.
1240c1400 (?c1380) Pearl (Nero A.10)701cǒurt (n.(1)) Also cort, curt. Pl. cǒurtes, curz.To corte quen þou schal com, Þer alle oure causez schal be tryed.
1241c1400 (?c1380) Pearl (Nero A.10)702trīen (v.) Also tri(e, trii, (chiefly WM) tri3e, (N) trei(e; p. triede, etc. & tride; ppl. tried(e, etc. & itried(e, triet, triude, i)trid, tride, itri3ed, itri3et, treid, (16th cent.) thried.Forþy to corte quen þou schal com, Þer alle oure causez schal be tryed.
1242c1400 (?c1380) Pearl (Nero A.10)702cause (n.)To corte quen þou schal com, Þer alle oure causez schal be tryed.
1243c1400 (?c1380) Pearl (Nero A.10)703alleǧǧen, allēgen (v.(1)) Also allegen, aleg(g)en, aledien, alleigen.To corte quen þou schal com, Þer alle oure causez schal be tryed, Alegge þe ry3t, þou may be innome.
1244c1400 (?c1380) Pearl (Nero A.10)703inimen (v.) Also 3enimen. Forms: p.sg. (early) inōm, genam, 3enam(e; pl. (early) 3enuman, 3enāman; ppl. inumen, inum(e & (early) inumæn, genumen, 3enume & inǒme(n, i(n)nōme, inǒm, jnǒme, enǒme, (early) 3enǒmen.Alegge þe ri3t þou may be innome By þys ilke spech I haue asspyed.
1245c1400 (?c1380) Pearl (Nero A.10)705blōdī (adv.)He on rode þat blody dyed.
1246c1400 (?c1380) Pearl (Nero A.10)706dōlfullī (adv.)He on rode þat blody dyed, Delfully þur3 hondez þry3t.
1247c1400 (?c1380) Pearl (Nero A.10)706thricchen (v.) Also thricche, thrich, (K) threke; sg.3 (error) chis; p. thri3t, (16th cent.) thright, thrucchit; ppl. thri3t, (16th cent.) thricchet & (early error) iðyht.He on rode..blody dyed, Delfully þur3 hondez þry3t.
1248c1400 (?c1380) Pearl (Nero A.10)707passen (v.) Also pas(se, pase(n, pace(n, passi(e, pasi(e, paci & pasce, paste, pasit & (in surname only) pashe. Forms: sg. 2 passest, etc. & passust, passus; sg. 3 passeth, etc. & pas, passus, pasi3t, passitz & (errors) pasyn, peseþ; p. passed(e, etc. & pas, passet, passidh, passud, (late) pasade & past(e; pl. passidon, paston & (errors) pasted, þast; ppl. passed, past, etc. & passit, passud & (errors) pastd, pasce, pace, passan.He on rode þat blody dyed..Gyue þe to passe when þou arte tryed By innocens and not by ry3te.
1249c1400 (?c1380) Pearl (Nero A.10)708innocence (n.) Also innocens(e, inocense.Bot he on rode þat blody dyed..Gyue þe to passe, when þou arte tryed, By innocens & not by ry3te.
1250c1400 (?c1380) Pearl (Nero A.10)708right (n.) Also righte, rigth(e, rigt(e, ri3t(e, ri3ht(e, ri3ght, ri3th(e, riht(e, rith(e, ritht(e, richt(e, rich3(t, rich, rit(e, reght(e, reight, reith(e, reite & (early) rihit, ricth, ricst, rid & (in place names) -rict, -ricd, -rist, -rizt, -ri, -rida, -ret, -wright; pl. rightes, etc. & (early) rihten.Gyue þe to passe, when þou arte tryed, By innocens and not by ry3te.
1251c1400 (?c1380) Pearl (Nero A.10)708 (prep.) Also by, be.Bot he on rode þat blody dyed..Gyue þe to passe when þou arte tryed By innocens and not by ry3te.
1252c1400 (?c1380) Pearl (Nero A.10)709right-wīslī (adv.) Also rightwisili.Ry3twysly quo con rede, He loke on bok and be awayed How Jesus hym welke in areþede.
1253c1400 (?c1380) Pearl (Nero A.10)710avaien (v.) Also aveien, avien, awayen.Quo con rede, He loke on bok and be awayed How Jesus hym welke in areþede.
1254c1400 (?c1380) Pearl (Nero A.10)711āre-thēde (n.)Ry3twysly quo con rede, He loke on bok & be awayed How Jesus hym welke in areþede, & burnez her barnez vnto hym brayde.
1255c1400 (?c1380) Pearl (Nero A.10)711in (prep.) Also ine, hin, jn, (error) im & ī, hi & en, ene & ē & (error) vn.Jesus hym welke in areþede.
1256c1400 (?c1380) Pearl (Nero A.10)711walken (v.(1)) Also walk(e, wauke, wake, wakken, (N) walc, (SW) wolchi; sg.3 walketh, etc. & walketz, (SW) wolchethe; pl. walken, etc. & wolken; ppl. walking(e, etc. & walkonde, (early) walconde; p. walked(e, etc. & valkit, (SW) wolched(e & welk(e, wilke, walk(e, (N & early) welc, (early) weolc; pl. walkeden, etc. & welk(e(n, (N) welc, (early SWM) weolken; ppl. i)walked, (SW) walkude & walke, (early) iwalke(n.Jesus hym welke in areþede.
1257c1400 (?c1380) Pearl (Nero A.10)712bārn (n.) Also bearn, bern, baren, -in, -on. Pl. bārnes, bērns; (early) bearn(en; (Orm.) bærn, barrness.Burnez her barnez vnto hym brayde.
1258c1400 (?c1380) Pearl (Nero A.10)712breiden (v.(1)) Also brēden, braid-, (N) brād-. Forms: p. braid, brait, breid, brēd, & braide, breide, bredde, braided; early p. pl. breoden, brudden; ppl. i)brouden, brauden, i)broide(n, braide(n & braided, breided.How Jesus hym welke in areþede, And burnez her barnez vnto hym brayde.
1259c1400 (?c1380) Pearl (Nero A.10)713hēle (n.(1)) Also hel, helle, 3el(e, heal(e, eale, hæl(e, hælo, hælu, hile. Pl. (rare) hēles.Burnez her barnez vnto hym brayde. For happe and hele þat fro hym 3ede.
1260c1400 (?c1380) Pearl (Nero A.10)713yēde (v.) Also yed, yeode, yod(e, yad, 3ed(e, 3eode, 3iede, 3ide, 3od(e, gede, gide, god, ede, eode, (N) yied(e, yiod, yoede, yohode, yhed(e, yhode, 3eide, 3oude, 3ohod, 3ohude, 3hede, giode, (SW) 3ot, 3ade, h)ude, heode, (chiefly SW) 3ude, (NWM) yot & 3ēde & (early) iæde, gæde, giede, eoda, hede, hiede & (errors) 3eden, 3ieder, e(o)den; pl. yed(e(n, etc. & (N) yiode, 3ohde, 3hode, 3hude, giede, (SW) hedone & (early) ieden, iedon, 3eiden, geden, geodon, eoden, eodan, oden, hiden & (errors) yiolde, 3e, 3odez. Contraction: 3edoun (= yede doun).Happe and hele ... fro hym 3ede.
1261c1400 (?c1380) Pearl (Nero A.10)716resteien (v.) Also resteie, restai; p. resteied, etc. & restei3ede, reste3ede; ppl. resteied, restaied, restaide.His dessypelez wyth blame let be hym bede, And wyth her resounez ful fele restayed.
1262c1400 (?c1380) Pearl (Nero A.10)717swētelī (adv.) Also (error) zuethiche.Jesus þenne hem swetely sayde, 'Do way, let chylder vnto me ty3t.'
1263c1400 (?c1380) Pearl (Nero A.10)718dōn (v.(1)) Also idōn, do, don(n)e, to donne, doi(n, doine, (early) 3edon, (error) ðon. Forms: sg.2 dōst, doist, dōs, dosse & dūst, dūs(e & dēst, deist; sg. 3 dōth, doith, dōht & dōs(e, does, doez, dois, dosse & dūs(e & dēth, (early) death, dēz, dieth; pl. dōth, dōght & , dōn & dōs, dōz, douse & dūs(e; sbj. (sg. & pl.) ; impv. , dōth, doith, dōs(e, dōtz, dōz; ppl. dō-ing, -and(e, -ende, -inde & tō)dōnde & dēand; p. did(e, didde, dit, (early) gedide & dud(e, deude, dued & dēd(e & dōde, doude; sg. 2 dides(t, diddest, dist & dudes(t, dust & dēst; ppl. i)dōn(e, idōnne, i)dō, doen, i)doin(e, doun(e, (early) gedōn, 3edōn, idōnæn & dūn & idē.Jesus þenne hem swetely sayde: `Do way, let chylder vnto my ty3t.'
1264c1400 (?c1380) Pearl (Nero A.10)718tighten (v.(1)) Also ti3t & (early) tihten, (SWM) tuhte(n, tuchten; sg.3 (early) tiht, tikþ; p. tight(e, ti3t, ti3th, te3t, (16th cent.) teght & (chiefly early) tihte, (early SWM) tuhte & (?error) thehte; pl. tight, ti3t(en & (early) tihten, (SWM or SW) tuhte(n, tuchten, teuhten; ppl. tight, ti3t, iti3te, iti3th, itiht, (chiefly early SWM) ituht, (early SWM or SW) itucht & (error)twight.Do way, let chylder vnto me ty3t.
1265c1400 (?c1380) Pearl (Nero A.10)718untō (prep.) Also unte, onto, (NEM) unteu. Contraction: untaccord (unto accord).Do way, let chylder vnto me ty3t.
1266c1400 (?c1380) Pearl (Nero A.10)718chīld (n.) Also (early) cild, chil, shild, sheld, (error) ched. Pl. (early) chīld; childre, -er(e, -ir(e, -ur, chelder, chulder; children, -eren, -erin, -ering, -eron, -ern, -irn; childres.Ihc þenne hem swetely sayde: `Do way, let chylder vnto me ty3t!'
1267c1400 (?c1380) Pearl (Nero A.10)719hēven-rīche (n.) Also heveriche, heoveriche, heoverige.Let chylder vnto me ty3t; To suche is heuenryche arayed.
1268c1400 (?c1380) Pearl (Nero A.10)719arraien (v.) Also araien.To suche is heuenryche arayed.
1269c1400 (?c1380) Pearl (Nero A.10)719swich (pron.) Also swhich, swhilke, swheche, scich & (early) shuc, (SW) scwuch, (SWM) swulk & (?error) swyik, (errors) suchee, hswucche; pl. (K) zuichen & (early) swilcen, (SWM) swucches & (early gen.) swilcere, (dat.) swilcum.Let chylder vnto me ty3t; To suche is heuenryche arayed.
1270c1400 (?c1380) Pearl (Nero A.10)720ai (adv.) Also (Orm.) a33 & ay(e, ei.Let chylder vnto me ty3t..Þe innocent is ay saf by ry3t.
1271c1400 (?c1380) Pearl (Nero A.10)721mīlde (adj.) Also mild, mielde, melde, (early) mildæ & (early infl.) mildere. Forms: pl. mīlde, mīlden, (early) mīldan; comp. mīlder(e, mīldre.Ihesus con calle to hym hys mylde And sayde hys ryche no wy3 my3t wynne Bot he com þyder ry3t as a chylde.
1272c1400 (?c1380) Pearl (Nero A.10)722winnen (v.) Also win(ne, wine, when, (SW) winnie, (chiefly N) wen(e, (N) whin & (early) win(n)an, winnon, (SW or SWM) winnien, wunnen & (?error) wynneyn, (errors) wynnne, wynte, pinende; sg.2 winnes(t, (K) winst; sg.3 winneth, etc. & winnetz, winnit, winth, wint, (early) vinð & (error) wynees; pl. winnen, etc. & (NWM) winnun & (early) winnað, (sbj.) winnon & (error) wymmen; p.sg. wan(ne, wane, won(ne, whan, vanne, (N) wun & (error) wenne; pl. wonne(n, wonen, wan(ne, wane, whonne, whan(ne, (early) wunnen; ppl. won(ne(n, wone(n, wun(ne(n, wune, vonne, (N or NWM) won(n)un, (N) woun, vonen, vun & wonned & (error) wommen.Iesus ... sayde hys ryche no wy3 my3t wynne.
1273c1400 (?c1380) Pearl (Nero A.10)723right(e (adv.) Also righth, righ3t, riggt, rit3, ri3, rieht, rieth, riught, recth, rest, rui3te, (early) rihcte & (errors) rir3t, rigthet.Hys ryche no wy3 my3t wynne Bot he com þyder ry3t as a chylde.
1274c1400 (?c1380) Pearl (Nero A.10)723chīld (n.) Also (early) cild, chil, shild, sheld, (error) ched. Pl. (early) chīld; childre, -er(e, -ir(e, -ur, chelder, chulder; children, -eren, -erin, -ering, -eron, -ern, -irn; childres.Iesus..sayde, hys ryche no wy3 my3t wynne, Bot he com þyder ry3t as a chylde..Harmlez, trwe, and vndefylde.
1275c1400 (?c1380) Pearl (Nero A.10)725harmlēs (adj.) Also harme-, harmi-.Harmlez, trwe, and vndefylde, Wythouten mote oþer mascle of sulpande synne.
1276c1400 (?c1380) Pearl (Nero A.10)725undēfīled(e (ppl.) Also undeffiled, undefild(e, ondefiled, (N) undefuiled.Harmlez, trwe, and vndefylde, Wythouten mote oþer mascle of sulpande synne, Quen such þer cnoken on þe bylde, Tyt schal hem men þe 3ate vnpynne.
1277c1400 (?c1380) Pearl (Nero A.10)726maskel (n.) Also maskle, mascle.Harmlez, trwe, and vndefylde, Wythouten mote oþer mascle of sulpande synne.
1278c1400 (?c1380) Pearl (Nero A.10)726mōt (n.(1)) Also mote, mothe, mouthe; pl. motes & (rarely) moten.Hys ryche no wy3 my3t wynne Bot he comþyder..Wythouten mote oþer mascle of sulpande synne.
1279c1400 (?c1380) Pearl (Nero A.10)726sulpen (v.) Also sulp, solp; p.ppl. sulped, etc. & sulput.Iesus..sayde hys ryche no wy3 my3t wynne Bot he com þyder ry3t as a chylde..Wythouten mote oþer mascle of sulpande synne.
1280c1400 (?c1380) Pearl (Nero A.10)727knokken (v.) Also knok(ke, knock(e(n, cnokken & knōke(n, cnoken, (Corn.) knoukye & (early impv.) cnuca, cnuc, cnucie; p.ppl. i)knokked, iknocked, knoked, knoket.Quen such þer cnoken on þe bylde, Tyt schal hem men þe 3ate vnpynne.
1281c1400 (?c1380) Pearl (Nero A.10)727bīld(e (n.) Also buld(e, bielde, beld(e, beylde.Quen such þer cnoken on þe bylde [rime: chylde], Tyt schal hem men þe 3ate vnpynne.
1282c1400 (?c1380) Pearl (Nero A.10)728gāte (n.(1)) Also gat, geat, giate, ghat, ghet, (error) cate & 3at(e, 3atte, 3æt(e, 3eate, 3et(e, 3hate, yat(e, yatte, yeate, yet(e, yette, yhate, iet(e. Pl. gates, etc. & (early) gaten, giaten, 3aten, 3æten, 3eten & 3eate, 3eade.Tyt schal hem men þe 3ate vnpynne.
1283c1400 (?c1380) Pearl (Nero A.10)728men (pron. indef.) Also (early) mæn.Tyt schal hem men þe 3ate vnpynne.
1284c1400 (?c1380) Pearl (Nero A.10)728unpinnen (v.) Also unpin(ne; p.ppl. unpinned, unpinde.Quen such þer cnoken on þe bylde, Tyt schal hem men þe 3ate vnpynne.
1285c1400 (?c1380) Pearl (Nero A.10)729blinnen (v.) P. blan, blon, blinned, blind.Þe blys þat con not blynne.
1286c1400 (?c1380) Pearl (Nero A.10)730perrī(e (n.) Also peri, perrei(e, perrei3e & perrē, pere(i & pirre, pirri & (errors) parre, pervi.Þer is þe blys þat con not blynne Þat þe jueler so3te þur3 perre pres, And solde alle hys goud..To bye hym a perle watz mascellez.
1287c1400 (?c1380) Pearl (Nero A.10)730preise (adj.)Þer is þe blys þat con not blynne Þat þe jueler so3te þur3 perre pres.
1288c1400 (?c1380) Pearl (Nero A.10)730sēchen (v.) Also sech(e, secche, sheche(n, secche, seichen, siech(e(n, siche, such(e, sek(e(n, ceken, seik(e, sieke, sike, (K) zech(e(n & (early) sæcan, secan, secen, siec, sæche, sechan, sechien, sechon, scechen, (infl.) secenne & (?error) soke, (error) sche. Forms: sg.2 sēchest, etc. & sēches, etc. & (early) sēcst; sg.3 sēcheth, etc. & sēched, shēchet, sēket, sēcth, (K) zēcth, zēkth, ze3th & (early) sǣcð, sēchð, sēkþ, sēhþ & (?errors) sekest, zek3; pl.ind. sēchen, etc. & sēchuth, sēch(et, sekken & (?errors) sethe, sithen; pl.impv. sēcheth, etc. & sēket, sēkut & (early) sēcea; p. sought(e, sougthe, sou3the, souhte, south(e, southte, sout3, sout(e, soght(e, sogte, sogtht, soht(e, so3t(e, sohute, soch(te, softe, soight, (K) zo3te & (early) soþte; pl. soughten, etc. & sothen, soghut, soi3t; ppl. sought, sou3t(e, sou3hte, sou3th, sougth, souht, south, sout(e, soght(e, so3t(e, sogt, soht, sohut, sochte, soi3t, soight, soit. Contractions: iso3te (he so3te); sechest(o)u, sekestou (sechest thou).Þer is þe blys þat con not blynne Þat þe jueler so3te þur3 perre pres.
1289c1400 (?c1380) Pearl (Nero A.10)731līnen (adj.) Also linene, linin(e, linone, (error) lynenyn & linnen, linnen(n)e, (early dat.) linnenon & linne & len(n)in & lin(n)ing, linend, linand.Þe jueler..solde alle hys goud, boþe wolen and lynne [rime: blynne], To bye hym a perle watz mascellez.
1290c1400 (?c1380) Pearl (Nero A.10)731wǒllen (adj.) Also wollene, wollein, wollin, wollun, wolland, wolen, wolin, woullen, wullen, wullun, willene, (in surname) woln(e)-.Þe jueler ... solde alle hys goud, boþe wolen & lynne, To bye hym a perle.
1291c1400 (?c1380) Pearl (Nero A.10)732maskellēs (adj.) Also mascelles, maskeles.Þe jueler..solde alle hys goud, boþe wolen and lynne, To bye hym a perle watz mascellez.
1292c1400 (?c1380) Pearl (Nero A.10)732pērl(e (n.(2)) Also pearl, perel, peril, pereil, periol; pl. perles, etc. & perlous, pirlis.Þe jueler..solde alle hys goud..To bye hym a perle watz mascellez.
1293c1400 (?c1380) Pearl (Nero A.10)733mākelēs (adj.) Also makelese, -less(e, -los, makellez, makles.This makellez perle, þat bo3t is dere, Þe joueler gef fore alle hys god.
1294c1400 (?c1380) Pearl (Nero A.10)733this (adj.) Also this(s)e, thes(e, theis(e, theose, thus, dis, (chiefly after a dental) tis, (SW)thues, (chiefly N & EAngl.) yis & (chiefly early) þisse, (chiefly fem.) þeos, (acc.) þisne, (gen. or dat.) þissere & (early) þies, þesse, þæs, þos, (chiefly fem. acc.) þas, (after a dental) tisse, tes, teos, (SW) þusse & (early acc.) þesne, þeosne, þæsne, þusne, (gen.) þis(s)es, þes(s)es, þeoses, (dat. or gen.) þisser, þisre, þes(s)er(e, þesre, (dat.) þis(s)um, þissen(e, þisen, -an, -on, ðesen, þeosan, (after t) tissen & (?errors) desse, ys, (errors) ðie, ðit, þyt, hese, seos, (infl.) þeses.Þe jueler so3te..To bye hym a perle watz mascellez; This makellez perle, þat bo3t is dere..Is like þe reme of heuenesse clere.
1295c1400 (?c1380) Pearl (Nero A.10)734for (prep.) Also vor, ver, fur.This makellez perle..Þe joueler gef fore alle hys god.
1296c1400 (?c1380) Pearl (Nero A.10)734jeueler (n.) Also joueler, jowaillier, juelere, juelour, jualer, juweler, juler.This makellez perle, þat bo3t is dere, Þe joueler gef fore alle hys god.
1297c1400 (?c1380) Pearl (Nero A.10)735rēaume (n.) Also reaulme, reaune, ream(e, reamne, realme, rialme, reome, reu(u)me, reuhme, raume, roume, rem(e, remme, raime & (error) rewe.This makellez perle..Is lyke þe reme of heuenesse clere.
1298c1400 (?c1380) Pearl (Nero A.10)736fāder (n.) Also feder, vader, veder, (late) father. Forms: sg. gen. fader, fader(e)s, fadres; pl. fader(e)s, fadres, (early dat.) faderen.So sayde þe Fader of folde & flode.
1299c1400 (?c1380) Pearl (Nero A.10)736flōd (n.) Also vlod, flud(e, floude, flot, flout.So sayde þe Fader of folde & flode.
1300c1400 (?c1380) Pearl (Nero A.10)736fōlde (n.(3)) Also foulde, volde.So sayde þe Fader of folde & flode.

Page links: 1 | 2 | 3 | 4 | 5 | 6 | 7 | 8 | 9 | 10 | 11 | 12 | 13 | 14 | 15 | 16 | 17 | 18 | 19 | 20 | 21